Tiến sĩ Nguyễn Hữu Hoạt

Tập Cận Bình đã có những giây phút tuyệt vời khi phát biểu trước 3000 đại biểu tham dự Đại hội Đại biểu Nhân dân toàn quốc tại Bắc Kinh vào mùa hè năm 2021. Ông lên tiếng “nổ như bắp rang” rằng Trung Quốc là quốc gia đầu tiên đã chế ngự được con vi trùng Covid-19 (nhưng ông quên không chịu đề cập đến chính Trung Quốc là tác giả không giữ bản quyền của con vi trùng nầy).


Trung Quốc còn là quốc gia đầu tiên tiếp tục hoạt động và tăng trưởng kinh tế một cách tích cực (nhưng một lần tiếp theo, họ Tập vẫn quên không chịu nhắc đến kinh tế tụt dốc gần 21% so với trước kia, và tình trạng thất nghiệp của người dân Tàu, tỷ lệ lên cao nhất trong hơn 3 thập niên). Ông lập luận rất lớn tiếng cho rằng: “tất cả các ưu điểm trên do sự tự tin vào kết quả con đường của chúng ta, sự tự tin vào lý thuyết của chúng ta, sự tự tin vào hệ thống chính trị của chúng ta, sự tự tin vào nền văn hoá của chúng ta là kết quả. Tự tin, tự tin và tự tin của chúng ta, chúng ta và chúng ta… Nhưng họ Tập một lần nữa cũng quên không nói lên sự tự tin ấy là nhờ ở tài ăn cắp sản phẩm trí tuệ của Hoa Kỳ và chính sách đàn áp người Duy Ngô Nhĩ cùng hành động cướp đảo, chiếm biển của người khác.

Và nữa, chú Tập nổ thêm “ bây giờ thế hệ trẻ của chúng tôi ra nước ngoài họ có thể tự hào đứng cao, không giống như thời kỳ trước đây. Thế nhưng chú Tập cũng không nhắc đến hiện nay các công ty và hãng xưởng của Hoa Kỳ đã không thâu nhận người Tàu có quốc tịch Trung quốc vào những vị trí quan trọng, chẳng những thế nhân viên người Tàu trên lãnh vực khoa học bị cô lập và điều tra vì phần đông những người nầy thích ăn cắp trí tuệ của người Mỹ. Phải chăng đây là chính sách và chủ trương trộm cắp của lãnh đạo Trung Quốc đề ra để họ lớn tiếng khoác lác như hôm nay?

Đối với Tập Cận Bình kiểm soát được Covid-19 là do chủ trương đứng đắn bằng chứng cho thấy Trung Quốc vĩ đại nên họ đã dành vị trí lãnh đạo toàn cầu. Đó là quan niệm ảo tưởng vì Trung Quốc chưa bao giờ và sẽ không bao giờ trở thành quốc gia có thể lãnh đạo thế giới, vượt qua nước Mỹ, do ở con người từ bản chất đến hiện tượng, vị trí địa lý, tầm nhìn chiến lược v.v.. Mặc dầu trên thực tế các nhà kinh tế học của Trung Quốc tiên đoán vào năm 2030 tỷ lệ GNP của Trung Quốc có thể sẽ vượt qua Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, cho dù tham vọng của Tập và sự trỗi dậy nền kinh tế của họ ở mức độ nào chăng nữa, các nhà quan sát trên thế giới đặt câu hỏi liệu Bắc Kinh có thể hình thành một trật tự mới như Hoa Kỳ hay chỉ điều chỉnh một trật tự hiện tại một cách rời rạc và không thể thay đổi hệ thống cơ bản toàn cầu. Với quan niệm của người lãnh đạo Trung Quốc hiện nay họ cho rằng định hướng kinh tế của Bắc Kinh là phòng thủ và áp đảo thị trường thế giới, ảnh hưởng và khuynh loát cơ cấu chính trị những quốc gia yếu kém hơn mình nhằm tiêu thụ và lệ thuộc sản phẩm Trung Quốc, để rồi Bắc Kinh sẽ kiểm soát toàn diện cơ cấu lãnh đạo của từng quốc gia. Đó là định nghĩa trong tư duy trật tự thế giới của người lãnh đạo Trung Quốc.

Trên góc cạnh khác, không phủ nhận Trung Quốc là cường quốc kinh tế Á Châu, ở phạm vi hàng hải họ đã khai thác, chiếm đoạt và kiểm soát hầu hết các khu vực Biển Đông và Hoa Đông. Trước đây Hoa Kỳ đã đặt nhẹ Biển Đông dồn nỗ lực vào Thái Bình Dương duy trì vị trí đại cường quốc trên Đại Tây Dương, chính thế Trung Quốc đã lợi dụng sơ hở của Hoa Kỳ nên họ bành trướng ảnh hưởng. Hơn nữa, liên minh Hoa Kỳ cùng các quốc gia trong khối NATO rạn nứt, một phần do ảnh hưởng Trung Quốc. Giống như trước đây Hoa Kỳ, u châu, Nhật bản đã dẫn đầu phát triển cơ sỡ hạ tầng thế giới vào thế kỷ XX. Và Trung Quốc hiện đang vươn tay vào thế kỷ XXI. Thế nhưng, trên thực tế và quá khứ đã chứng minh kể từ sau Đệ Nhị Thế Chiến các quốc gia tiên tiến đã bước vào một thế giới đa cực được hình thành bởi các nền dân chủ tự do, cam kết quyền bình đẵng và tự do của con người phổ quát, một nhà nước pháp quyền, thị trường cạnh tranh tự do không can thiệp của nhà nước vào đời sống chính trị và xã hội của người dân, cho dù hạn chế. Các thể chế đa phương hoá và luật quốc tế được thiết kế để nâng cao đời sống chuẩn mực. Song le, Tập Cận Bình đã tìm cách thay thế các giá trị ấy bằng những trật tự theo chiều hướng của ông và đồng bọn tập trung quyền lực, không có cơ quan kiểm soát quyền lực hành pháp (Checks & Balances) của một nhà nước pháp quyền như Hoa Kỳ. Để củng cố và hỗ trợ cho độc tôn quyền lực, ông Tập lệnh cho quan chức thuộc hạ viết ra những bài xã luận nhận định Phương Đông đang trỗi dậy vượt lên Phương Tây trên đường suy thoái là do tầm nhìn đúng hướng của Tập Cận Bình.

Nhưng, họ Tập đã sai lầm vì những sáng tạo của ông đã có nhiều quốc gia không tin tưởng vào những gì Trung Quốc đưa ra do chi phí kinh tế quá cao và mô hình chính trị không được quần chúng đón nhận. Mặc dầu tại Đại hội Nhân dân ông tin tưởng rằng thế giới sẽ thay đổi và Trung Quốc sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cơ cấu tổ chức của họ. Ngay cả hiện nay tại quê nhà Trung Quốc có nhiều khuynh hướng chống lại chủ trương của Tập, do bởi tình trạng thất nghiệp, tập trung quyền lực phe nhóm, nhân quyền... Do đó, Trung Quốc muốn lãnh đạo thế giới trước tiên họ phải đoàn kết nội bộ, thể hiện tin thần dân chủ và cải tổ hệ thống chính trị v.v..

Chủ trương xâm lăng.

Đại lộ để đưa nước Tàu đến vị trí lãnh đạo thế giới bằng cách vẽ lại hải đồ Biển Đông và Hoa Đông. Trong bài diễn văn vào tháng 10 năm 2021, Tập khẳng định có 2 mục tiêu quan trọng, đó là:
Nhiệm vụ lịch sử thiết yếu của chúng ta là thống nhất lãnh thổ và nhất định phải được hoàn thành.
Khẳng định chủ quyền đối với các vùng lãnh thổ tranh chấp lâu đời: Như Hồng Kông, Đài Loan, Biển Đông và Hoa Đông.

Đó là ưu tiên của Tập Cận Bình. Vào năm 2020 Trung Quốc áp đặt luật an ninh quốc gia, chấm dứt quyền tự chủ theo mô hình “một quốc gia hai hệ thống” được đưa vào năm 1997 khi người Anh chuyển giao Hồng Kông cho Trung Quốc. Chua chát thay chỉ trong vài tháng đầu tiên Bắc Kinh đã xoá bỏ hệ thống được thoả thuận giữa London và Bắc Kinh, đồng thời vô hiệu hoá quyền cơ bản và tính pháp quyền của con người, biến Hồng Kông trở thành thành phố mang màu sắc và khuôn mẫu của Đại lục.

Như trên đã đề cập, chủ trương của Tập Cận Bình là vẽ lại bản đồ, nhưng không có một bản đồ nào được ông chấp nhận nếu không phản ảnh được sự kiểm soát Đài Loan và Biển Đông. Tại Đại hội Đảng lần thứ 19 vào tháng 10 năm 2017, Tập tuyên bố thống nhất Đài Loan là một trong những mục tiêu hàng đầu cần thiết dưới triều đại của Tập vì đây là nhu cầu trẻ trung hoá đất nước. Và, “người dân Đài Loan và Đại lục có chung một huyết thống, cùng một gia đình sinh ra nên không ai có thể ngăn cản”. Tuy nhiên, những nỗ lực của họ Tập không thuyết phục được người dân Đài Loan cùng nhiều quốc gia trên thế giới. Ngược lại phong trào chống tham vọng của Bắc Kinh càng ngày càng gia tăng, trong đó Nhật tái khẳng định vai trò bảo vệ dân chủ Đài Loan, một số quốc gia u Châu như: Cộng Hoà Séc, Litva, Slovakia đón chào Ngoại trưởng Đài Loan đến thăm. Đức, Pháp, Anh và Canada, Úc, Hoa Kỳ là những cánh dù bảo vệ Đài Loan khi bị Bắc Kinh dùng biện pháp quân đội để thống nhất lãnh thổ như Tập Cận Bình tuyên bố.

Trên góc cạnh khác, Trung Quốc tìm kiếm mô hình trong việc thống trị Á châu-Thái Bình Dương, nên họ đẩy dần ảnh hưởng của Hoa Kỳ ra khỏi khu vực. Họ tuyên bố rằng châu Á-Thái Bình Dương và Trung Quốc là đại gia đình, cho nên khu vực nầy không thể phát triển nếu không có sự hiện diện của Trung Quốc, và ngược lại Trung Quốc không thể thiếu vắng khu vực Á châu nếu muốn phát triển nền công nghệ, cơ sở hạ tầng để có thể trở thành thế lực thống trị. Điều mơ tưởng của Tập đã hiện thực và Trung Quốc hiện nay là đối tác thương mại lớn nhất Á châu vào năm 2021, riêng các thành viên của Hiệp hội thuộc các quốc gia Đông Nam Á cũng được xếp hạng hàng đầu là đối tác thương mại của Trung Quốc. Một bước xa hơn Tập Cận Bình tự nâng cao Trung Quốc trở thành thành viên của Hiệp định Toàn diện và Tiến bộ về Đối tác Xuyên Thái Bình Dương. Manh nha trên tạo cho Trung Quốc trở thành vai trò chi phối Hiệp định Thương mại trên toàn khu vực Á châu, gián tiếp loại bỏ Hoa Kỳ.

Về Quốc phòng, Trung quốc tự khẳng định cho mình là nhân tố an ninh vào bậc nhất trong khu vực, vượt trội hơn Hoa Kỳ, mặc dầu vị trí nầy Hoa Kỳ đã chiếm ưu thế từ lâu. Vào tháng 2 năm 2014, Bắc Kinh đề xuất một trật tự an ninh châu Á do người châu Á quản trị. Để quản bá cho vai trò của mình, Bắc Kinh đã đề cử Bộ trưởng Quốc phòng tiếp xúc cùng các lãnh đạo Á châu và đưa ra đề xuất: ”Cá quốc gia trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương nên tuân thủ nguyên tắc của người Á châu đưa ra, và tự mình giải quyết những xung đột nếu có, không tuỳ thuộc và liên minh với Hoa Kỳ vì Liên minh ấy đã lạc hậu mang tính chủ quan của Chiến tranh lạnh đối đầu với Trung Quốc”.

Tuy nhiên, những mưu tính mang tính quyết đoán của Tập Cận Bình đã không mang lại hiệu quả như họ mong muốn. Theo cuộc thăm dò của các chuyên gia cho thấy các doanh nhân và lãnh đạo trong cộng đồng Á châu có đến 87% tin rằng Trung Quốc sẽ không thể trở nên cường quốc vượt trội hơn Hoa Kỳ, từ kinh tế, ảnh hưởng chính trị cho đến sức mạnh quân sự. Ngược lại có hơn 2/3 số người rin rằng Nhật Bản sẽ là đồng minh tin cậy trên lãnh vực thương mại, an ninh và quản trị. Và sau cùng, họ tin rằng cho dù Tập Cận Bình có đưa ra tầm nhìn chiến lược hay bất cứ thủ đoạn nào Trung Quốc cũng không thể thay đổi vai trò của Hoa Kỳ tại châu Á-Thái Bình Dương./.